Vụ án hình sự liên quan đến sản xuất hàng giả là thực phẩm và lừa dối khách hàng của Công ty Cổ phần AIA Lifer và Công ty Cổ phần Tập đoàn Chị Em Gọt tại TP.HCM và tỉnh Đắk Lắk đang tiếp tục được mở rộng điều tra. Thông tin Nguyễn Thúc Thùy Tiên là một trong năm bị can vừa bị Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố thêm vào tối ngày 19 tháng 5 đã gây chấn động dư luận. Ngay sau diễn biến này, sự chú ý một lần nữa đổ dồn vào những cá nhân từng tham gia quảng bá hay bênh vực sản phẩm kẹo Kera, và một trong số đó là Tiến Nguyễn.
Tiến Nguyễn, được biết đến là một nhà sáng tạo nội dung với gần 1 triệu người theo dõi trên TikTok và là thành viên của Team Châu Phi, có mối quan hệ thân thiết với Quang Linh Vlog, Hằng Du Mục và Thùy Tiên. Ban đầu, các video của anh chủ yếu ghi lại hậu trường của Team Châu Phi. Dần dần, anh chia sẻ nhiều hơn về cuộc sống của người dân bản địa. Anh thường xuyên đồng hành cùng Quang Linh Vlog trong các buổi livestream và công tác, được xem là một trong những người bạn thân thiết nhất của Quang Linh nhờ cách nói chuyện hài hước và sự nhiệt tình hỗ trợ công việc.
Vai Trò Của Tiến Nguyễn Trong Chiến Dịch Quảng Bá Kẹo Kera
Tiến Nguyễn không chỉ đơn thuần là một người quảng cáo. Anh đã tham gia rất tích cực vào việc quảng bá kẹo Kera. Cụ thể, trong một clip quảng cáo sản phẩm này, Tiến Nguyễn đã hóa trang thành em bé để ăn kẹo. Mặc dù một số người cho rằng màn quảng cáo này phản cảm, nó đã góp phần đáng kể giúp Tập đoàn Chị Em Gọt bán được 18 tỷ đồng tiền kẹo.
Đáng chú ý hơn, Tiến Nguyễn còn xuất hiện nhiều lần trong các video giới thiệu về nhà máy, nông trại sản xuất của Tập đoàn Chị Em Gọt. Anh đóng vai trò như một “đại sứ truyền cảm hứng”, tạo dựng niềm tin cho người xem về một sản phẩm “sạch hữu cơ” với những “tác dụng thần kỳ”. Anh thường xuyên livestream cùng các thành viên khác để bán hàng, góp phần xây dựng hình ảnh tích cực cho kẹo Kera trên các nền tảng số.
Sự “Biến Mất” Bất Thường Và Đồn Đoán Từ Dư Luận
Sau khi lùm xùm kẹo rau củ nổ ra và các diễn biến điều tra diễn ra, giống như nhiều thành viên khác của Team Quang Linh Vlog, Tiến Nguyễn đã gần như “biến mất” khỏi mạng xã hội. Kênh TikTok gần 1 triệu người theo dõi của anh đã dừng đăng tải video từ cuối tháng 2. Tương tự, bài đăng mới nhất trên trang Facebook cá nhân với gần 500.000 người theo dõi là vào ngày 28 tháng 2.
Sự im lặng và vắng mặt bất thường của Tiến Nguyễn đã khiến cư dân mạng đặt ra nhiều câu hỏi và đồn đoán về mức độ dính líu của anh đến vụ án. Những bình luận như “Khi xưa đi đâu cũng có nhau, sao giờ lại biến mất?”, “Có chung cổ phần không?”, “Bao giờ bị bế đấy?”, “Các chú công an làm ơn bắt luôn Tiến Nguyễn đi ạ” xuất hiện tràn lan dưới các bài đăng cũ của anh.
Trong khi đó, vào ngày 18 tháng 5, Nguyễn Nam Hoàng – anh rể của Quang Linh Vlog và cũng là một thành viên thân thiết trong team – đã đăng bài chúc mừng sinh nhật Tiến Nguyễn. Nam Hoàng và Tiến Nguyễn đều là những gương mặt quen thuộc, thường xuyên đồng hành cùng Quang Linh từ châu Phi đến khi về Việt Nam livestream bán hàng. Trước đó, Nam Hoàng cũng đã cập nhật hình ảnh trở lại trên Facebook vào ngày 11 tháng 5 sau gần 3 tháng “biến mất”, bài đăng này nhận về hơn 40.000 lượt tương tác. Sự trở lại của Nam Hoàng càng làm nổi bật sự vắng bóng kéo dài của Tiến Nguyễn. Tuy nhiên, thời gian gần đây, tài khoản Facebook của Tiến Nguyễn đã hoạt động trở lại, dù không đăng bài mới, anh bắt đầu để lại bình luận tương tác dưới các bài viết của bạn bè và các thành viên khác trong Team Quang Linh Vlog.
Một thành viên khác cũng giữ im lặng là Nhật Lệ, chị gái của Quang Linh Vlog. Cô vẫn chưa lên tiếng kể từ lúc em trai mình bị bắt và khởi tố liên quan đến lùm xùm quảng cáo sai sự thật về kẹo Kera.
Trách Nhiệm Pháp Lý Của Người Quảng Bá Theo Quy Định
Pháp luật Việt Nam nghiêm cấm hành vi quảng cáo sai sự thật về thực phẩm. Bộ luật Hình sự quy định rõ về Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm (Điều 197) và Tội lừa dối khách hàng (Điều 198). Dù hành vi quảng bá không trực tiếp cấu thành tội sản xuất hay buôn bán, nhưng nếu người quảng bá có ý thức giúp sức, đồng lõa hoặc thu lợi bất chính từ hoạt động gian dối, họ hoàn toàn có thể bị xem xét, truy cứu trách nhiệm hình sự với vai trò đồng phạm.
Trong trường hợp của Tiến Nguyễn, vai trò của anh không chỉ dừng lại ở việc diễn xuất đơn thuần trong vài clip. Việc anh xuất hiện nhiều lần tại nhà máy/nông trại, đóng vai trò như người tạo niềm tin, thường xuyên livestream bán hàng và góp phần vào doanh thu khổng lồ (18 tỷ đồng) khiến vai trò của anh trở nên phức tạp hơn. Nếu có bằng chứng cho thấy Tiến Nguyễn biết rõ sản phẩm là giả hoặc không có giá trị thực như quảng bá mà vẫn tiếp tay tiêu thụ, hành vi này hoàn toàn có thể cấu thành tội giúp sức tích cực cho tội phạm, và anh có thể bị truy tố với vai trò đồng phạm về Tội lừa dối khách hàng hoặc Tội buôn bán hàng giả là thực phẩm.
Hiện tại, chưa có thông tin chính thức từ cơ quan điều tra về việc Tiến Nguyễn có nắm giữ cổ phần tại Tập đoàn Chị Em Gọt hay không. Tuy nhiên, trong thực tiễn điều tra các vụ án kinh tế, cơ quan công an thường truy vết dòng tiền để xác định ai là người hưởng lợi, ai chi phối hoạt động. Nếu Tiến Nguyễn nhận phần trăm từ doanh số bán hàng hoặc được chia lợi nhuận từ kẹo Kera, nguy cơ anh bị điều tra và truy cứu trách nhiệm pháp lý là rất cao.
Sự vắng mặt kéo dài và bất thường của Tiến Nguyễn giữa tâm bão truyền thông, dù gần đây có dấu hiệu hoạt động trở lại trên mạng xã hội, vẫn khiến dư luận nghi ngờ. Phản ứng này không giống với một người vô can mà lại giống với hành vi né tránh của người lo ngại bị liên đới.
Tình Hình Các Thành Viên Khác Của Team Châu Phi
Trong bối cảnh vụ án đang diễn ra, tất cả các thành viên khác thuộc Team Quang Linh Vlog đều chưa công khai lên tiếng về vấn đề này. Tuy nhiên, hoạt động của một số thành viên khác có vẻ vẫn diễn ra bình thường. Cùng ngày 18 tháng 5, hình ảnh mới nhất của Lôi Con đã được cập nhật bởi Team Cuộc Sống Ở Châu Phi. Trên YouTube, các kênh thuộc team như Công Giáp Vlog, Đông Paul Vlog, Quang Dũng Vlog vẫn đều đặn đăng tải video trong những tháng qua, với nội dung tập trung vào việc làm nông, thiện nguyện và giới thiệu văn hóa Việt Nam tại châu Phi.
Cuối tháng 4, thành viên Công Giáp từng gây chú ý khi tuyên bố lập kênh mới không có cụm từ “cuộc sống ở châu Phi”, gây ra những phản ứng trái chiều. Tuy nhiên, đến ngày 30 tháng 4, Công Giáp và Sơn Thạch (một thành viên khác) đã thông báo khẳng định không tách khỏi Team Châu Phi và kênh mới đã được đổi tên thành Sơn Thạch, Cuộc Sống Ở Châu Phi.
Kết Luận
Thông tin về việc Thùy Tiên bị khởi tố trong vụ án Kẹo Kera đã một lần nữa làm dấy lên những câu hỏi về trách nhiệm của những người nổi tiếng từng quảng bá sản phẩm này. Tiến Nguyễn, với vai trò nổi bật và sự “biến mất” bất thường khỏi mạng xã hội, đang là tâm điểm chú ý của dư luận và đối diện với nguy cơ pháp lý có thật, đặc biệt nếu cơ quan điều tra tìm thấy bằng chứng về sự giúp sức có chủ đích hoặc lợi ích thu được từ hoạt động lừa đảo. Sự im lặng của các thành viên thân thiết khác trong Team Châu Phi cũng là điều đáng chú ý. Dù chưa có thông báo chính thức nào về việc Tiến Nguyễn bị khởi tố hay triệu tập, tiền lệ từ vụ Thùy Tiên cho thấy không ai liên quan đến màn kịch gian dối này có thể dễ dàng đứng ngoài cuộc.
Trong một vụ việc gây tổn hại lớn đến lòng tin người tiêu dùng và thiệt hại kinh tế, liệu sự nổi tiếng hay mối quan hệ thân thiết có thể là lá chắn pháp lý cho những người tham gia quảng bá sản phẩm lừa đảo?
