Hà Nội, Việt Nam – Tình hình lừa đảo trên không gian mạng đang diễn biến hết sức phức tạp, đặc biệt là các chiêu thức lừa đảo liên quan đến đầu tư trực tuyến. Ghi nhận của phóng viên “Tin tức nóng hổi” cho thấy, số vụ việc người dân sập bẫy các sàn đầu tư tài chính số, chứng khoán quốc tế, tiền điện tử (crypto) giả mạo đang gia tăng đột biến, gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản. Các đối tượng lừa đảo ngày càng tinh vi, sử dụng công nghệ cao và nắm bắt tâm lý nạn nhân để thực hiện hành vi phạm tội.
Điểm chung của các vụ lừa đảo này là việc kẻ gian xây dựng các “sàn giao dịch” hoặc ứng dụng đầu tư giả mạo, thường quảng cáo rầm rộ trên các nền tảng mạng xã hội, website hoặc thông qua tin nhắn, cuộc gọi. Chúng tạo ra vẻ ngoài chuyên nghiệp, sử dụng hình ảnh người nổi tiếng hoặc chuyên gia tài chính giả mạo, đưa ra những lời mời chào lãi suất “khủng” không tưởng trong thời gian ngắn. Các từ khóa hấp dẫn như “đầu tư sinh lời”, “làm giàu nhanh chóng”, “passive income”, “kênh đầu tư an toàn” được sử dụng triệt để để thu hút sự chú ý của những người đang tìm kiếm cơ hội tài chính, đặc biệt là những người ít kinh nghiệm về thị trường tài chính chính thống như chứng khoán hay quản lý tài sản.
Ban đầu, nạn nhân được hướng dẫn nạp một khoản tiền nhỏ để “trải nghiệm”. Sàn giả sẽ cho thấy lợi nhuận tăng nhanh chóng, tạo dựng niềm tin. Khi nạn nhân muốn rút tiền, chúng sẽ viện đủ lý do như “lỗi hệ thống”, “cần nạp thêm tiền để nâng cấp tài khoản”, “đóng thuế lợi nhuận”, “phí rút tiền cao bất thường”. Cứ thế, nạn nhân bị dẫn dụ nạp thêm nhiều khoản tiền lớn hơn với hy vọng lấy lại cả gốc lẫn lãi, cho đến khi nhận ra mình đã bị lừa và không thể liên lạc được với các đối tượng. Thiệt hại mỗi vụ có thể lên tới hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đồng.
Các chiêu thức không chỉ dừng lại ở việc tạo sàn ảo. Gần đây, xuất hiện các hình thức lừa đảo tinh vi hơn như mời gọi đầu tư vào các dự án tiền điện tử “ma”, NFT (Non-Fungible Token) giả, hoặc tham gia các nhóm “chuyên gia” đọc lệnh giao dịch đảm bảo thắng. Kẻ gian sử dụng công nghệ Deepfake để tạo video giả mạo người nổi tiếng kêu gọi đầu tư, hoặc mạo danh nhân viên các công ty tài chính uy tín để tiếp cận nạn nhân. Chúng xây dựng kịch bản tâm lý rất bài bản, từ việc tạo sự đồng cảm, thể hiện sự giàu có, thành công cho đến việc thúc ép, đe dọa khi nạn nhân chần chừ hoặc nghi ngờ.
Đáng chú ý, đối tượng mà các nhóm lừa đảo nhắm tới ngày càng đa dạng, không chỉ là những người trẻ tuổi sử dụng công nghệ thành thạo mà còn cả những người lớn tuổi, nội trợ, công nhân viên chức có nhu cầu tăng thêm thu nhập hoặc tích lũy tài sản. Việc thiếu kiến thức về an ninh mạng và các hình thức đầu tư chính thống khiến họ dễ dàng trở thành con mồi.
Để chống lại làn sóng lừa đảo đầu tư online này, các cơ quan chức năng đang tăng cường các biện pháp cảnh báo và điều tra. Tuy nhiên, tốc độ phát triển của công nghệ và sự thay đổi liên tục trong chiêu trò của tội phạm khiến việc phòng ngừa gặp nhiều khó khăn. Các chuyên gia an ninh mạng khuyến cáo người dân cần hết sức cảnh giác với những lời mời chào “việc nhẹ lương cao”, “đầu tư lợi nhuận khủng” trên mạng xã hội. Đặc biệt, cần kiểm tra kỹ lưỡng thông tin về các sàn giao dịch, công ty tài chính trước khi quyết định đầu tư. Chỉ nên giao dịch trên các nền tảng uy tín, được cấp phép bởi các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.
Việc tìm hiểu kiến thức về quản lý tài chính cá nhân, phân tích thị trường, và các nguyên tắc cơ bản về đầu tư chính thống là hết sức cần thiết. Thay vì mơ mộng về lợi nhuận siêu tốc, hãy tập trung vào các kênh đầu tư minh bạch, có cơ sở pháp lý rõ ràng. Nếu gặp phải các dấu hiệu lừa đảo, cần nhanh chóng báo cáo cho cơ quan công an gần nhất và cung cấp đầy đủ thông tin để hỗ trợ công tác điều tra.
Các sàn giao dịch chứng khoán, ngân hàng và các tổ chức tài chính chính thống cũng cần đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục khách hàng về các rủi ro tiềm ẩn khi tham gia các hình thức đầu tư không chính thống. Sự phối hợp giữa cơ quan nhà nước, các tổ chức tài chính và cộng đồng là chìa khóa để nâng cao nhận thức và phòng chống tội phạm lừa đảo trên không gian mạng.
Tình hình hiện tại đòi hỏi mỗi cá nhân phải tự trang bị cho mình những kiến thức cần thiết về bảo mật dữ liệu cá nhân, an ninh mạng và tài chính số. Đừng để lòng tham hoặc sự thiếu hiểu biết trở thành điểm yếu để kẻ gian lợi dụng. Hãy luôn nhớ rằng, không có kênh đầu tư nào mang lại lợi nhuận cao mà không đi kèm rủi ro, và những lời hứa hẹn “chắc chắn thắng” hay “lãi suất không tưởng” thường là dấu hiệu rõ ràng nhất của một vụ lừa đảo tinh vi đang chờ đợi. Công cuộc chống lừa đảo trực tuyến là một cuộc chiến lâu dài, đòi hỏi sự cảnh giác và chủ động từ mỗi người dân.
(Tiếp tục phân tích sâu hơn về các loại hình lừa đảo cụ thể, dẫn chứng các vụ án đã được công khai, phỏng vấn chuyên gia kinh tế, luật sư để làm rõ khía cạnh pháp lý và hậu quả, đưa ra các bước cụ thể để kiểm tra uy tín của một sàn đầu tư online, so sánh sự khác biệt giữa đầu tư chứng khoán chính thống và các mô hình ponzi trá hình, thảo luận về vai trò của các công ty công nghệ trong việc kiểm soát nội dung quảng cáo lừa đảo, đề cập các biện pháp kỹ thuật để bảo vệ tài khoản giao dịch trực tuyến, phân tích tâm lý tội phạm lừa đảo qua mạng…)